Theo kết quả của nhiều cuộc nghiên cứu, nếu trẻ được bú sớm trong một giờ đầu sau sinh sẽ giảm tỉ lệ tử vong xuống 22%, trì hoãn việc cho con bú từ 2 đến 23 giờ kể từ khi sinh làm tăng đến 40% nguy cơ tử vong và sẽ tăng đến 80% nếu trì hoãn sau 24 giờ. Con số trên đã nói lên được tầm quan trọng của sữa mẹ, thế nhưng nếu mẹ không có đủ sữa cho bé bú kịp thời thì làm thế nào? Ngay từ khi còn mang thai, mẹ hãy thực hiện một chế độ bồi dưỡng để có thể truyền cho con nguồn sữa non quý giá. Đâu là những món ăn lợi sữa cho mẹ sau sinh?
Theo PGS. TS Nguyễn Thị Lâm – Viện Dinh dưỡng Quốc gia, cơ thể mẹ sau khi trải qua quá trình vượt cạn mất nhiều năng lượng, sức khỏe suy giảm nhiều cần được bổ sung đầy đủ dưỡng chất bằng một chế độ dinh dưỡng khoa học và nghỉ ngơi hợp lý để có đủ sức để phục hồi sức khỏe và cung cấp nguồn sữa chất lượng cho con. Tuy nhiên, đẻ mổ nên ăn gì để có nhiều sữa hay mẹ nên ăn gì để nhiều sữa luôn đứng đầu trong những băn khoăn của mẹ.
Tác hại của việc ít sữa, thiếu dinh dưỡng sau sinh
PGS. TS Nguyễn Thị Lâm cho biết, mẹ thiếu dinh dưỡng sau sinh có thể dẫn đến nhiều tác hại nghiêm trọng:
- Bé trằn trọc, ngày quấy khóc đêm ngủ không ngon, khiến mẹ mất ngủ và kéo theo việc mất sữa nhiều hơn.
- Nếu kéo dài đến 6 tháng đầu bé sẽ khó tăng cân thậm chí suy dinh dưỡng, gây ảnh hưởng đến sự phát triển về thể chất và trí tuệ.
- Trẻ mới sinh bị suy dinh dưỡng, thiếu máu, rối loạn chức năng nhận thức.
- Sức khỏe mẹ chậm hồi phục, suy nhược, tụt huyết áp, hay bị mệt mỏi, kiệt sức.
- Mẹ có thể dễ bị stress, trầm cảm sau sinh.
Nguyên tắc ăn khi cho con bú
Theo bác sĩ Lê Ngọc Anh Thy, chuyên gia tư vấn sữa mẹ quốc tế IBCLC (International Board Certified Lactation Consultant), nhiều chị em lầm tưởng rằng để có nhiều sữa thì phải ăn nhiều đồ bổ dưỡng sau sinh nhưng thực tế mẹ phải ăn theo chế độ khoa học, hợp lý. Mẹ sau sinh cần chú ý gì trước khi biết những món ăn lợi sữa cho mẹ sau sinh?
- Không bao giờ được bỏ bữa.
- Mẹ ăn thêm vài bữa phụ nhỏ trong ngày, có thể là trái cây, bánh, bất cứ món gì nhẹ nhàng mẹ thích.
Mẹ hãy ăn đầy đủ dưỡng chất để có nhiều sữa cho con
- TS. BS Phan Bích Nga, Giám đốc Trung tâm Khám tư vấn dinh dưỡng – Viện Dinh dưỡng Quốc gia khuyến cáo: Mẹ không nên kiêng khem một cách thái quá, không có cơ sở khoa học, gây hại cho chất lượng sữa và sức khỏe của con mình.
- Mỡ từ động vật không tốt cho mẹ, khiến mẹ dễ thừa cân, khó giảm ký, dễ tắc tia sữa, lại không nhiều chất béo tốt trong sữa mẹ (DHA, AHA, ARA,…)
- Để tăng và duy trì lượng sữa, mẹ phải cho bú nhiều/vắt thường xuyên và tránh stress.
Xem trọn bộ Dinh dưỡng cho mẹ sau sinh & sinh mổ
Sau sinh nên ăn gì để nhiều sữa?
Món ăn lợi sữa cho mẹ sau sinh thường
Sau khi sinh thường, bà đẻ nên ăn gì để có nhiều sữa? Các mẹ sau sinh thường có thể ăn bất cứ thứ gì sau sinh, thế nhưng tốt hơn hết là hãy ăn đủ các nhóm chất dinh dưỡng để dành cho bé yêu nguồn sữa chất lượng nhất mà mẹ lại không bị tăng cân.
- Móng giò hầm: một lượng vừa phải móng giò hầm chứa nhiều chất dinh dưỡng giúp mẹ phục hồi nhanh hơn và kích sữa về nhiều hơn.
- Các món nếp bao gồm xôi, các loại bánh nếp, bánh chưng: giàu tinh bột, kích thích tuyến sữa hoạt động tích cực hơn.
- Hải sản: chẳng những không làm sữa có mùi tanh mà hải sản còn giúp sữa có nhiều canxi, nhiều và thơm ngon hơn.
- Tất cả các loại hoa quả: giàu vitamin và dưỡng chất giúp mẹ có được một làn da mềm mịn và những dòng sữa sóng sánh hơn.
Mẹ cũng nên bổ sung nước ép trái cây vào chế độ ăn uống
- Rau xanh: Tất cả các loại rau, đặc biệt là rau xanh đậm không thể thiếu trong danh sách Mẹ Nên Ăn Gì Để Nhiều Sữa, chúng đều giúp gọi sữa về nhiều nhưng không làm mẹ tăng cân.
- Củ khoai lang: giúp cung cấp một hàm lượng tinh bột, không chứa chất béo và cholesterol nên khi mẹ ăn vào sẽ không sợ tăng cân.
- Rong biển: tốt cho hệ tiêu hóa, hỗ trợ thải độc, làm giảm cholesterol đồng thời ngăn chặn hấp thu chất béo.
Đẻ mổ nên ăn gì để có nhiều sữa cho bé?
"Chế độ ăn uống khoa học khi cho con bú sẽ giúp mẹ đảm bảo sức khỏe và tinh thần cũng như ảnh hưởng một phần đến chất lượng sữa mẹ." - Bác sĩ Lê Ngọc Anh Thy – Chuyên gia tư vấn sữa mẹ quốc tế IBCLC
Đối với các mẹ đẻ mổ thì tinh thần vui vẻ khá quan trọng, vậy ăn gì để nhiều sữa sau sinh mổ?
Đẻ mổ nên ăn gì để có nhiều sữa cho bé?
- Sau 6 – 8 giờ sau sinh, người mẹ nên được ăn chay bằng các món canh rau (canh rau ngót, canh rau lang) hoặc cháo để tránh khó tiêu. Tuy nhiên, để không làm vết thương căng đau và ruột không tiêu hóa kịp, mẹ sau sinh mổ chỉ nên ăn từng bữa nhỏ, tránh ăn no.
- Một người mẹ sau sinh mổ nên uống ít nhất 1 ly sữa ấm và 2 lít nước lọc mỗi ngày để cung cấp nước cho cơ thể người mẹ sau sinh mổ, giúp mẹ phòng tránh bệnh viêm đường tiết niệu.
- Các loại thịt nạc, bao gồm thịt lợn, bò, gà, dê đều giàu dưỡng chất, đặc biệt là protein và canxi giúp mẹ phục hồi các vết thương.
- Nhóm rau xanh, điển hình nhất là rau lang, rau ngót có tác dụng cung cấp vitamin và chất xơ giúp mẹ tiêu hóa dễ hơn, hạn chế tình trạng táo bón – ác mộng của các mẹ sau sinh mổ.
Mẹ nên ăn nhiều rau xanh để có thêm sữa cho con bú
- Rau thì là: loại rau phổ biến của người Bắc này vừa làm tăng hương vị món ăn, hỗ trợ tiêu hóa lại còn có tác dụng hiệu quả để tăng tiết sữa cho các mẹ sau sinh nữa. Ăn gì lợi sữa sau sinh? Mẹ có thể ăn tôm chiên thì là, chả cá lã vọng, canh riêu thì là…
- Quế khô: Một lượng vừa phải loại gia vị có tính chất cay nóng này có thể kích thích sữa mẹ về nhanh và nhiều hơn nếu kết hợp cùng các loại nguyên liệu khác để chế biến món ăn như sườn lợn kho quế, chạo quế, thịt kho trứng quế hồi... Các nghiên cứu thấy rằng sử dụng hỗn hợp nước uống bột quế và mật ong giúp trị cảm lạnh, cúm và những chứng bệnh về tiêu hóa.
- Nghệ: Curcumin trong nghệ có tác dụng chống oxy hóa và viêm nhiễm cao. Để nhanh lành vết mổ và sữa về nhiều, mỗi ngày mẹ nên ăn 300-500g nghệ để chế biến các món ăn như thịt heo kho nghệ, cá kho nghệ, gà hầm nghệ…
Nghệ sẽ giúp vết mổ nhanh lành và sữa về vừa nhiều vừa chất lượng
- Hẹ: Các chất carbohydrate, canxi, phốt pho, sắt và vitamin C trong hẹ giúp duy trì lượng sữa cũng như chất lượng sữa. Một số món ăn lợi sữa cho mẹ sau sinh là thịt heo trộn hẹ chiên giòn, canh hẹ tôm khô, canh hẹ nấu đậu hũ non…
- Húng quế: Chẳng những tăng hương vị cho món ăn, tinh chất từ húng quế có tác dụng thúc đẩy dòng chảy của sữa mạnh mẽ hơn, khắc phục được chứng đầy hơi, khó tiêu và hỗ trợ cả hệ tiêu hóa của bé thông qua nguồn sữa mẹ. Đẻ mổ nên ăn gì để có nhiều sữa? Mẹ có thể ăn thịt gà xào lá cà ri và húng quế, tép rang húng quế, gà nấu húng quế…
- Gừng: Tinh chất gừng mà mẹ hấp thu thông qua sữa sẽ giúp bé ổn định hệ tiêu hóa trong những tháng đầu đời, tăng tuần hoàn máu và làm cho sữa mẹ tiết ra nhiều hơn.
Đừng bỏ qua gừng trong danh sách những món ăn nên bổ sung vào chế độ dinh dưỡng sau sinh nhé!
Cảnh báo: Top thực phẩm mẹ ăn vào mất sữa, sữa mất chất
Nguyên tắc vàng trong ăn uống khi nuôi con bằng sữa mẹ là “Ăn khi đói, uống khi khát”. Tuy nhiên mẹ cũng cần biết bà đẻ kiêng ăn gì để tránh phải những loại thực phẩm làm ảnh hưởng đến nguồn sữa mẹ.
| Thực phẩm | Tác hại |
| Lá lốt và rau mùi tây | Gây ra hiện tượng mất sữa ở mẹ. |
| Măng | Thành phần độc tố trong măng sẽ dễ dàng bị mất đi khi nấu sôi măng với nước nhưng tốt nhất mẹ không nên ăn măng nếu không muốn bị mất sữa. |
| Bạc hà | Gây giảm lượng sữa ở mẹ nếu liều lượng quá nhiều, nhưng mẹ có thể dùng một chút mỗi ngày nếu quá yêu thích chúng. |
| Bắp cải | Đắp lá bắp cải lên ngực để giảm căng tức sau sinh được truyền miệng trong dân gian nhưng nếu lạm dụng cách này có thể dẫn đến lượng sữa bị giảm sút rõ rệt. |
| Đồ uống có cồn và lá dâu | Lá dâu sắc nước uống và đồ uống có cồn là hai thức uống có tác dụng cai sữa, vì vậy không tốt nếu mẹ đang cho con bú. |
| Quả bơ và trái cây họ cam | Khi vào sữa mẹ, bơ có thể làm bụng bé khó chịu còn cam có thể khiến bé cảm thấy ngứa ngáy. Hãy theo dõi phản ứng của bé để biết có nên tiếp tục dùng những thực phẩm này hay không. |
| Chocolate, cà phê và Thực phẩm cay nóng | Đồ ăn thức uống chứa cafein và thực phẩm cay có thể gây ra kích thích, làm bé khó ngủ, bồn chồn, quấy khóc hay tệ hơn là bị tiêu chảy và nổi mẩn. |
| Khoai tây chiên và thức ăn dầu mỡ | Dầu mỡ trong thức ăn thông qua sữa mẹ có thể gây kích ứng dạ dày của bé. |
| Mì tôm | Mẹ sẽ bị mất sữa vì thành phần lúa mạch (nếu có) trong mì tôm hoặc là vì chất dinh dưỡng nghèo nàn có trong loại thức ăn này. |
| Những thực phẩm khiến bé bị dị ứng | Mỗi bé sẽ có những món ăn dị ứng khác nhau, cũng có bé không bị phản ứng với bất kì món nào. Mẹ nên để ý thật kỹ những triệu chứng khó chịu của bé để phòng ngừa rủi ro. |
Giải pháp tăng cường lượng sữa cho mẹ sau sinh
Dù là sinh thường hay sinh mổ thì sau khi sinh mẹ cũng sẽ bị mất máu và mất sức, cần được bồi bổ bằng các thực phẩm giàu dinh dưỡng. Mẹ nên bổ sung 1 chai Yến chưng tươi Thượng Yến 300ml mỗi ngày để nhanh lại sức, sớm lấy lại vóc dáng cũng như có sữa chất lượng cho bé bú.
Combo tiết kiệm đến 24% cho mẹ bầu: 3 chai 300ml: 1̶̶.̶̶2̶̶8̶̶7̶̶.̶̶0̶̶0̶̶0̶₫ giảm còn 979.000₫. TẶNG 3 chai 70ml trị giá 207.000₫.
Yến chưng tươi Thượng Yến – TIẾT KIỆM, TIỆN LỢI, HIỆU QUẢ – Giao nóng trong 2h tại TP. HCM
